Elementy szkieletu
Szkielet osoowy
Pełni funkcjw ochronne. Część jego ości otacza narządy wewnętrzne, chroniąc je przed urazami.
Czaszka
Stanowi szkoelet głowy. Jej górna i tylna część nazywana jest mózgczaszką, chroni muzgowie. Częśc przednia i dolna, nazywana trzewioczaszką ochrania początkowe odcinki przewodu pokarmowego i dróg oddechowych, a także narządy zmysłów (wzroku, węchu, słuchu i równowagi).
Do szkieletu głowy zalicza sie też niestykającą się bezpośrednio z czaszka kość gnykową, na której są zawieszone chrząstki tworzące krtań oraz oksteczki słuchowe.
U dorosłych mózgoczaszkę tworzy siedem kości połączonych ze sobą nieruchomo za pomocą szwów
U niemowląt kości mózgczaszki są oddzielone pasmami tkanki łącznej. Na styku dwuch lub więcej kości tworzy ona pola nazywane ciemiączkami. Ich obecność umożliwia przejścia główki dziecka przez kanał rodny oraz późniejszy wzrost i rozwój mózgowia.
W skłąd trzewioczaszki wchodzi kilkanaście kości. Mają one liczne niewielkie otwory, przez które przechodzą naczynia krwionośne i nerwy.
Między kośćmi trzewioczaski występują różne połączenia. Jedyna ruchoma kość czaski - żuchwa - jest połączona surowa z kością skroniową.
Kręgosłup
Stanowi oś i główną podporę ciała oraz osłanę dla rdzenia kręgowego. Składa się z ułożonych jeden na drugim kręgów. W kręgosłupie wyróżnia się 5 odcinków: szyjny, piersiowy, lędźwiowy, krzyżowy i ogonowy. Kręgi poączone są za pomocą chrzęstnych krązków międzykręgowych nazywanych dyskami, które znajduja się między poszczególnymi kręgami. Amortyzuja one wstrzący powstałe w czasie chodzenia, umożliwiaja też zginanie i prostowania ciała oraz wykonywanie ruchów bocznych.
Prwoidłowo zbudowany kręgosłup, widziany od boku przypominka kszatłtem litere S. Wsród naturalnych krzywizn kręgosłpa wyróżnia się lordozy, czyli wygięcia z strenę brzuszną, oraz kifozy, czyli wygięcia w stronę grzbietową. Lordozy występująw odcinku szyjnym i lędźwiowym, a kifozy - w odcinku piersiowym i krzyzowym.
Większość kręgów jest zbudowana z trzonu, łuku i odchodzącycj od niego wyrostków.
Odchodzący od trzonu ku tyłowi łuk kręgowy ogranicza otwór kręgowy.
Łuki kręgów tworzą kanał kręgowy ochraniający rdzeń kręgowy. Od łuku kręgowego odchodzą wyrostki:
- kolczysty
- poprzeczne
- stawowe
ATLAS (krąg szczytowy)
Pierwszy krąg szyjny, nie ma trzonu, lecz składa się z dwóch łuków.
Na tylnej części łuku przedniego leży powierzchnia stawowa służąca do
połączenia z zębem kręgu obrotowego
OBROTNIK (krąg szyjny)
Drugi kręg szyjny ma trzon wyposażony w wyrostek zwany zębem
Ruchy przeczące głowy są możliwe dzięki obracaniu się kręgu
szczytowego wokół zęba
Krągi szyjne
Kręgi 3 - 6 mają małe trzony, rozwidlone wyrostki kolczyste
i niewielkie wyrostki stawowe. Wyrostki poprzeczne mają pionowy otwór,
przez który przechodzą tętnice i żyły kręgowe
Kręgi piersiowe
Kręgi piersiowe są większe od kręgów szyjnych. Na bokach ich trzonów
znajdują się powierzchnie stawowe (dołki żebrowe), do których przymocowane są żebra.
Długie i pochylone ku dołowi wyrostki kolczyste zachodza na siebie dachówkowo,
uniemożliwiając wyginanie się odcinka piersiowego do tyłu
Kręg lędźwiowy
Kręgi lędźwiowe największe ze wszystkich kręgów, mają trzony o kształcie
nerkowatym. Ustwaione poziomo wysokie i płaskie wyrostki kolczyste nie ograniczają
odginania do tyłu. Wyrostki poprzeczna, nazywane żebrowymi są cienkie i długie.
Kość krzyżowa
Kość krzyżowa ma kształt klina. Powstaje ze zrośnięcia się pięciu
kręgów krzyżowych.
Kość guziczna
Kość guziczna (ogonowa) składa się z 4-5 zrośniętych kręgów,
który tylko pierwszy, łączy się z kościę krzyżową.
Klatka piersiowa
kletkę piersiową tworzą : piersiowy odcinek kręgosłupa, 12 par żeber i mostek, powiązane ze soba stawami i chrząstkozrostami. Dzięki chrzęstno - kostnej budowie klatka piersiowa jest mocna i sprężysta.
Żebra to kości długie, spłaszczone w związku z pełnioną funkcją. Ich trzony nie mają jamy szpikowej. Każde żebro ma jeden koniec (tylny) połączony stawowo z kręgosłupem, a drugi (przedni) z mostkiem. W zależności od sposobu połączenia żeber z mostkiem wyróżnia się :
- żebra prawdziwe (pary I - VII) 0 dochodzą bezpośrednio do mostka i łączy się nim za pomocą chrząstek żebrowych
- żebra wrzekome (pary VIII - X) - łąćzą sie z mostkiem przez chrząstkę żebra VII,
- żebra wolne (pary XI - XII) - nie mają połączenia z mostkiem, kończą się swobodnie w ścianach jamy brzusznej.
Mostek jest nieparzystą kością płaską, zamykającą klatkę piersiową od przodu. Składa się z trzech części : rozszeżonej górnej - rękojści mostka, wydłużonej środkowej - trzonu mostka - i małej, wąskiej dolnej - tzw. wyrostka mieczykowatego mostka.
Budowa klatki piersiowej
Obręcze i kończyny
Obręcze łączą kończyny ze szkieletem osiowym : obręcz barkowaa - kończyny górne, obręcz miedniczna - kończyny dolne.
Obręcz barkową tworzą dwie łopatki i dwa obojczyki.
W skład obręczy miednicznej - miednicy - wchodzą kośś krzyżowa oraz dwie miedniczne powstałe ze zrośnięcia kości biodrowej, kulszowej i łonowej. Kości miednicze sa połączone od przodu spojeniem łonowym. Dodatkową funkcję obręczy miednicznej jest ochrona narządów jamy brzusznej, m.in. pęcherza moczowego.
Budowa obręczy barkowej i kończyny górnej
Budowa obręczy miedniczej i nończyny dolnej
Darmowy hosting zapewnia PRV.PL