Pozostałe sładniki komórki Połączenia między komórkami

Wakuole

Wakuole (wodniczki) to organelle występujące w komórkach roślin, grzybów praz niektórych protistów. Mają postać pęcherzyków otoczonych jedną błoną i wypełnionych płynem. Błona wakuoli roślinnej nazywana jest tonoplastem, a płyn wypełniający to organellum - sokiem komórkowym.
Wakuole znajdujące się w komórkach roslin i grzybów zawierają enzymy hydrolityczne. Z tego względu uczesticzą w procesach trawienia wewnątrzkomórkowego, czyli podobnie jak lizosomy w komórkach zwierząt, biorą udział w rozkładznie białek, cukrów i innych związków.
W okresie starzenia się rośliny organelle te uczestniczą w degradacji struktur jej komórek. W komórce roślinnej wakuole stanowią ponadto miejsce okresowego przechowywania związków organicznych. Gromadzą sie w nich także uboczne produkty przemiany mateii, spośród których czzęść wykazuje silne działanie trujące, odstrasza zapachem lub pogarsza walory smakowe. Produktami tymi są:
Zarówno u roślin jak i u grzybów podstawa funkcja wakuol polega na utrzymaniu odpowiedniego stopnia uwodnienia , czyli jędrności komórki.
Wakuole w komórkach protistów są nazywane wodniczkami. U organizmów tych wyróżnia się dwa typy wodniczek - wodniczki pokarmowe odpowiedzialne za trawienie pokarmu oraz wodniczki tętniące, które uczestniczą w usuwaniu nadmiaru wody z komórki.

Ściana komórkowa

Zawsze znajduje się po zewnętrznej stronie błony komórkowej i pełni funkcje:
Główny składnik ścian komórkowych zmienia się w zależności od grupy organizmów. Na przykład u bakterii jat to mureina, u grzybów - chityna a u roślin - celuloza.

Budowa ściany komórkowej roślin

Cząsteczki celulozy tworzą długie łańcuchy tzw. fibryle elementarne. Łączą się one w wiązki - struktury wyższego rzędu - nazywane mikrofibrylami. Te z kolei skupiają się po 200 - 300 w makrofibryle, czyli włókna celulozowe. Makrofibryle układają się w przestrzenną sieć, stanowiącą rodzaj włóknistego szkieletu. Przestrzenie pomiędzy włóknami celulozowymi wypełniają inne polisacharydy : pektyny i hemicelulozy oraz woda.

Zmiany ściany komórkowej
Rodzaj zmiany wtórnej Inkrustacja (wysycanie) Adkrustacja (powlekanie)
Opis zmiany i miejsce odkładania się substancji polega na wnikaniu substancji do przestrzeni między włóknami celulozowymi. Polega na odkładaniu się substancji na powierzchni pierwotnej ściany komórkowej
Substancje odkładane i ich rola Lignina (drzewnik) - powoduje twardnienie ściany komórkowej, zwiększa jej sztywność i odporność na działanie czynników mechanicznych Związki o charkaterze tłuszczowym, np.:
  • Kutykula(utworzona z kutyny i wosków) - chroni przez wnikaniem drobnoustrojów chorobotwórczych oraz nadmiernym parowaniem wody,
  • suberyna(składnik korka nieprzepuszczający powietrza ani wody), chroni roślinę przed utratą wody, uszkodzeniami mechanicznymi oraz przegrzaniem
Krzemionka (SiO2 wysyca ściany komórek skrzypów i niektórych gatunków traw, wzmacniając roślinę i zwiększając jej odporność na atak patogenów i roślinożerców Polisacharydy np.:
  • śluzy, które są wytwarzane przez nasiona lnu i pigw, chłoną wodę
  • gumy, które są wydzielane przez grzewa w miejscach zranień (np. guma arabska).

Połączenie międzykomórkowe