Choroby i higiena aparatu ruchu

Urazy mechaniczne i ich skutki

Skręcenie stawu polega na naciągnięciu lub naderwaniu torebki stawowej i więzadeł.
Zwykle jest skutkiem gwałtownego ruchu wykraczającego poza fizjologiczną ruchomość stawu. Skręcony staw unieruchamia się na pewien czas opaską elastyczną lub gipsem.

Zwichnięcie stawu to zmiana wzajemnego położenia kości tworzących staw.
Ich przemieszczeniu może (ale nie musi) towarzyszyć rozerwanie torebki stawowej i uszkodzenie innych struktur stawu. Powrót kości do prawidłowego stanu wymaga interwencji lekarza.

Najczęstszym uszkodzeniem kości jest Złamanie, czyli przerwanie ciągłości tkanki kostnej, naczyń krwionośnych oraz okostnej.
Kości mają zdolność regeneracji dlatego odpowiednie ich unieruchomienie powoduje zrośnięcie w miejscu złamania.

Najczęstszym urazem mięśni jest stłuczenie. Dochodzi do niego na skutek uderzenia.
Uszkodzeniu ulegają wówczas naczynia krwionośne, a pod skórą widoczny jest krwiak (siniak).

Do pozostałych urazów mięśni dochodzi najczęściej z powodu niedostatecznej rozgrzewki przed wysiłkiem lub wysiłku przekraczającego możliwości organizmu. Naciągnięcie, naderwanie i rozerwanie mięśnia to urazy których zostają zerwane włókna mięśniowe.

Wady postawy

Prawidłowa postawa

Wady budowy stóp

Jednym z elementów prawidłowej postawy są odpowiednio wysklepione stopy. Cecha ta kształtuje się ok. 6 - 7 roku życia, na skutek pionizacji ciała i wykształcenia się fizjologicznych krzywizn kręgosłupa.
Jest przystosowaniem do przenoszenia dużych i zmiennych obciążeń. Prawidłowo ukształtowana stopa ma dwa sklepienia : poprzeczna i podłużne, dotyka podłoża jedynie dwoma punktami śródstopia oraz piętą.

Najczęstszą wadą budowy stopy jest płaskostopie. Polega na obniżeniu naturalnych sklepień stopy z powodu osłabienia jej mięśni i więzadeł.

W leczeniu płaskostopia stosuje się odpowiednie ćwiczenia i wkładki ortopedyczne. Zaleca się również chodzenie boso po miękkim podłożu.

Wybrane choroby układu ruchu

Krzywica jest chorobą związaną z zaburzeniami gospodarki wapniowo - fosforanowej. Występuje najczęściej u dzieci. Jej przyczyną jest niedobór witaminy D₃. Pozbawione minerałów kości stają się miękkie i podatne na odkształcenia.

Reumatyzm to zwyczajowa nazwa schorzeń układu ruchu, przebiegających z bólami stawów , czasem obrzękami i zniekształceniem stawów oraz tkanek okołostawowych.

Choroby mięśni nalezą do bardzo ciężkich i niebezpiecznych, są nieuleczalne i postępujące. W trakcie choroby dochodzi do stopniowego zaniku mięśni.

Jedną z chorób mięśni jest uwarunkowana genetycznie dystrifia Duchenne'a[wym.duszena]. Podobnie jak daltonizm czy hemofilia jest dziedziczona recesywnie i jest sprzężona z płcią.

Wpływ aktywności fizycznej na zdrowie

Sprawia że stawy, więzadła i ścięgna są bardziej elastyczne i wytrzymałe, co umożliwia większy zakres ruchów oraz zmniejsza niebezpieczeństwo urazów;
znoszą lub zmniejszają bóle kręgosłupa - zwiększają siłę mieśni kręgosłupa i mięśni brzucha zapobiega nieprawidłowemu ułożeniu kręgów, które może być powodem ucisków na nerwy i w konsekwencji trudności w wykonywaniu ruchów. Mocne mięśnie grzbietu pomagają uniknąć skoliozy;
zapobiegają otyłości - regularne ćwiczenia połączone z prawidłowym odżywianiem się pomagają kontrolować wagę. Jest to ważne ponieważ otyłość zwiększa ryzyko wystąpienia wielu chorób (cukrzycy, chorób układu krążenia, kamicy pecheżyka żółciowego);
Poprawiają spoczynkową i wysiłkową wydolność serca, zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób serca - włókna mięśnia sercowego, wykonując silniejsze skurcze stają się mocniejsze i grubsze. Naczynia krwionośne w mięśniu rozrastają się, dzięki czemu zwiększa się zaopatrzenie włókien mięsniowych w tlen i substancje odżywcze.
Łagodzą napięcie nerwowe i osłabiają skutki stresu psychicznego. W czasie wysiłku fizycznego mózg uwalnia endorfiny, popularnie nazywane hormonami szczęścia
Wzmacniają kości. w kościach zwiększa się zawartość składników mineralnych, co zmniejsza ryzyko wystąpienia w późniejszym wieku osteoporozy.

Przetrenowanie

Po intensywnych ćwiczeniach mięśnie mogą być sztywne i bolesna. Te objawy są najczęściej spowodowane deficytem tlenowym i nagromadzeniem kwasu mlekowego, a czasem także niewielkimi uszkodzeniami włókien mięśniowych. Czas odpoczynku służy regeneracji mięśnu i spłacie długu tlenowego.

Niezbędny czas odpoczynku po intensywnych ćwiczeniach mięśni wynosi ok. 48 godz.

Doping w sporcie

Niektórzy ludzie, chcąc w krótkim czasie zwiększyć masę mięśni i wydolność organizmu, zamiast wieloletniego treningu przyjmują środki dopingujące. Należą do nich steroidy anaboliczne (tzw. anaboliki) nasilające syntezę białka i zwiększające masę oraz siłę mięśni. Jedynym z najbardziej znanych steroidów anabolicznych jest testosteron (męski hormon płciowy).

Efekty uboczne przyjmowania steroidów anabolicznych :

rozwój i pobudzenie czynności gruczołów łojowych, czego efektem jest łojotok i łysienie
bóle i zawroty głowy oraz zaburzenia snu, agresywne zachowanie, drażliwość, a po długotrwałym stosowaniu dużych dawek - depresja
mdłości, wymioty, biegunki, uszkodzenia wątroby (żółtaczka), nowotwory wątroby
przerost mięśnia sercowego bez odpowiedniego rozwoju naczyń krwionośnych, zakrzepy, wzrost ciśnienia krwi, przyśpieszenie rytmu pracy serca, zawał serca
zahamowanie wydłużania kości długich przez zwapnienie ich części nasadowych ( niski wzrost)
u chłopców wcześniejsze dojrzewanie płciowe, u mężczyzn hamowanie wydzielania hormonów płciowych, a w konsekwencji zaburzenia wzwodu, przerost i rak prostaty, bezpłodność; u dziewcząt i kobiet męska budowa ciała, niski głos, owłosienie typu męskiego, zaburzenia cyklu miesiączkowego, bezpłodność.

Oprócz dopingu chemicznego znane są także techniki i substancje przyspieszające naturalne procesy fizjologiczne. Np. transfuzja krwi (cudzej lub swojej, pobranej wcześniej) zrobiona przed zawodami zwiększa liczbę erytrocytów, co poprawia transport tlenu, a tym samym umożliwia podjęcie większego wysiłku przekraczającego normę fizjologiczną.
Podobny efekt uzyskuje się poprzez stosowanie erytropoetyny (EPO) - hormonu naturalnie wytwarzanego w nerkach, który pobudza szpik do wytwarzania erytrocytów.

OSTEOPOROZA

Przyczyna Ryzyko zachorowania na osteoporozę zwiększa się wraz z wiekiem. Czynniki sprzyjające zachorowaniu na osteoporozę :

długotrwałe unieruchomienie
niedobór wapnia i witaminy D₃
palenie papierosów i nadużywanie alkoholu
zbyt mała aktywność fizyczna
niedobór hormonów płciowych (estrogenu u kobiet, testosteronu u mężczyzn)
stosowanie niektórych leków (np. steroidowych)
uwarunkowania genetyczne

Diagnostyka Często pierwszym widocznym objawem jest złamanie kości. Świadczy ono jednak o dużym zaawansowaniu choroby. Wcześniejsze wykrycie osteoporozy umożliwiają badania diagnostyczne np. densytometria.

Badanie gęstości krwi - densytometria - polega na badaniu pochłaniania promieni rentgenowskich przez tkankę kostną. Im więcej wapnia zawiera kość, tym pochłanianie jest większe. Wynikiem badania jest wykres zawierający informację o gęstości tkanki kostnej w wybranym miejscu pomiaru.

Leczenie W zależności od przyczyny osteoporozy stosuje się różne sposoby jej leczenia. Bardzo ważne są działania profilaktyczne oraz uzupełniające wapń i witaminy D₃. Stosuje się również leki zapobiegające utracie masy kostnej lub prowadzące do jej odbudowy.

Profilaktyka Najefektywniejszym sposobem zapobiegania osteoporozy jesy dbanie o to by procesy tworzenia kości zachodziły prawidłowo i zapobieganie utracie masy kostnej.
> W tym celu konieczne jest :

dostarczanie organizmowi odpowiedniej ilości wapnia
przebywanie na dworze w pogodna dni, co zapewni odpowiednie wytworzenie witaminy D₃
unikanie spożycia fosforu (np. napojów typu cola oraz wędlin)
wzmacnianie kości poprzez ruch
niepalenie tytoniu i nienadużywanie alkoholu

Darmowy hosting zapewnia PRV.PL