Składniki cytoplazmy otoczoone dwiema błonami

Mitochondria i plastydy to organella komórkowe otoczone dwiema błonami, odpowiedzialne za procesy przetwarzania energii.

Mitochondria

Mitochondria to struktury o owalnym lub kulistym kształcie, które mają 2 - 9 &um;m wielkości. Nazywa się je często centrami energetycznymi, ponieważ to właśnie w nich zachodzą główne etapy oddychania tlenowego. Energia uwolniona w tym procesie jest gromadzona w postaci wysokoenergetycznych wiązań.

Plastydy

Plastydy to organelle typowe dla komórek roślin oraz niektórych protistów. Wyróżnia się plastydy barwne, do których należą chloroplasty i chomoplasty oraz plastydy bezbarwne, czyli leukoplasty.

Charakterystyka plastydów
Rodzaje plastydów Cechy Funkcje Występowanie
Leukoplasty Bezbarwne; powstają w warunkach braku światła Zdolność do syntezy i magazynowania związków organicznych, głównie skrobi Między innymi w komórkach liścieni (liści zarodkowych roślin nasiennych) oraz organach spichrzowych roślin (np bulwach ziemniaka).
Chromoplasty Zawierają barwniki karotenoidowe: czerwonopomarańczowy karoten oraz żółty ksantofil; tworzą się z chloroplastów w czasie dojrzewania owoców lub jesiennego starzenia się liści Odpowiadają za zabarwienie niektórych organów roślinnych Np. korzeń marchwi, owoc papryki czy kwait nagietka
Chloroplasty Zawierają zielony barwnik - chlorofil; w komórkach roślinnych mają zwykle kształt sochewkowaty, w komórkach roślinopodobnych protistów wykazują znaczenie zróżnicowane kształtu i wielkości Wytwaszają proste związki organiczne w procesie fotosyntezy. Zielone części roślin.

Teoria endosymbiozy

Mitochondria i plastydy określają się jako organelle półautomatyczne. Mają one bowiem własny niezależny od jądra komórkowego materiał genetyczny w postaci DNA, a także rybosomy, w których odbywa się synteza części białek niezbędnych do funkcjonowania tych organelli. Fakt ten wyjaśnia jeoria endosymbiozy. Zgodnie z nią mitochondria i plastydy pochodzą od komórek prokariotycznych, które zostały wchłonięte przez komórkę organizmu swojego gospodarza ponad miliard lat temu. Niektóre z pochłoniętych wówczas bakterii nie uległy stwardnieniu. Między nimi a komórka gospodarza powstała pewnego rodzaju symbioza Bakterie przekazały część swojego DNA do tworzącego się jądra komórki ggospodarza, a same zostały organellami. Hereroficzne tlenowce stały się mitochondriami, a autotroficzne tlenowce - chloroplastami.

Wśród argumentów przemawiających za słusznością teorii endosymbiozy wymienia się :